Paylaş
Tarım topraklarının organik madde içeriklerinin önemi üreticiler tarafından tam olarak anlaşılamamaktadır. Organik bileşiklerin toprakların fiziksel, biyolojik ve kimyasal özellikleri üzerine oldukça önemli etkileri bulunmaktadır. Toprakların organik madde kaynakları orman örtüsünden, toprak canlılarından ve özellikle organik gübrelerden oluşmaktadır. Organik gübreler ifadesi kullanıldığında akla ilk önce usulüne uygun olarak (oksijenli yanma) kompostlanmış hayvan dışkıları gelmektedir. Organik atıkların kompostlanmasıyla elde edilen organik gübrelerin tarım topraklarına uygulanması son derece gerekli ve önemli bir konudur. Burada karşılaşılan en önemli sorun ise istenen özelliklere sahip kompostların bulunma güçlüğüdür. Üreticiler genellikle kompostlamadan suyla karıştırarak ve ya uzun süreler bekleterek oksijensiz şekilde olgunlaştırmaya çalıştıkları hayvan dışkılarını kullanmaktadırlar. Bu durumlarda genellikle dışkıdan kaynaklı yabancı ot sorunları ortaya çıkmaktadır. Bunula birlikte usulüne uygun olarak kompostlaştırılmayan havan dışkılarının hastalık yapıcı mikroorganizmaları içerebilecekleri, tuz içeriklerinin yüksek olduğu ve fiziksel yapılarının uygulamaya uygun olmadığı bilinmelidir. Tarım alanlarına uygulanması gerekli ve önemli olan organik maddeden beklenen fayda bitki beslemeden daha çok toprakların fiziksel özelliklerinin iyileştirilmesidir. Elbette topraklara uygulanan organik maddeler bitkilere besin maddesi sağlarlar ancak bu katkı yoğun bitkisel üretimde kimyasal gübrenin yerini tutmamaktadır. Bu olgu beraberinde organik içerikleri olan kimyasal katkılı gübre kompozisyonlarının (organomineral gübreler) artmasına neden olmuştur.
Tarım alanlarının 0-20 cm’lik toprak tabakası dikkate alındığında ve toprak yoğunluğu 1,25 g/cm3 olarak kabul edildiğinde bahsi gecen toprak katmanın kütlesi 250000 kg/da olarak kabul edilmektedir. Bu miktarda bir toprağın organik madde içeriğinin artırılmasının düşük organik içerikli gübrelerle mümkün olamayacağı açıktır. Söz konusu gübrelerdeki organik içerikler, bu gübrelerin barındırdığı besin elementlerinin alımına yardımcı olabilir. Üreticiler ulaşabildikleri kaliteli organik gübreleri mutlaka kullanmalı ancak toprak ve bitki analizleri sonucuna göre düzenlenmiş kimyasal gübre programlarını ihmal etmemelidirler.
Prof. Dr. Murat Ali TURAN
