Paylaş
Bitkiler için mutlak gerekli makro elementlerden biri olan kükürdün tarım topraklarındaki kaynağının % 10’luk kısmını bazı toprak mineralleri (Pirit, markazit, kobaltit, jips, epsomit, miralilit vb.) ve % 90’lık kısmını ise organik maddenin parçalanması oluşturur. Bitkiler fotosentez sırasında atmosferde bulunan SO2’den yararlanabilmektedir ancak bu miktar bitkilerin ihtiyaç duyduğu kükürdü karşılamaktan çok uzaktır. Temel beslenme organı kökler aracılığı ile bitkiler topraktan kükürdü SO4-2 anyonu şeklinde almaktadırlar. Bitkiler aldıkları kükürdün % 90 kadar kısmını amino asitler, proteinler ve uçucu bileşiklerin yapısında “S-S” ve “-SH” formunda bulundurur. Bitki bünyesinde geri kalan inorganik kükürdün büyük kısmı SO4-2 şeklinde bulunmaktadır. Kükürt bitkide karbonhidrat, yağ, protein ve koenzim oluşumlarında görev alır. Tahıllar aldıkları fosforun 1/3 ü kadar kükürde ihtiyaç duyarken bu oran baklagillerde 1/1 ve lahana, soğan, sarımsak gibi kimi bitkilerde fosforun 3 katına kadar çıkmaktadır. Bitkilerde ve özellikle yeşil aksamı yenen çeşitlerde azot/kükürt oranın, kükürtlü gübrelerin uygulanması sonucu, daralması nitrat birikmesinin önüne geçilmesinde etkilidir.
Tarım topraklarının kükürt eksiklerinin giderilmesi ve bitkisel üretimde eksikliğinin yaşanmaması için kükürt içeren (kimyasal gübrelerde SO3 olarak etikete yazılır) kimyasal gübreler kullanılmalıdır. Toprak ve bitki analizleri sonucuna göre uygulama dozları belirlenmelidir. Gübre uygulamaları dışında yüksek pH değerlerine sahip toprakların pH değerlerinin düşürülmesinde etkin olarak kullanılmasını tavsiye ettiğimiz elementel kükürt (S°) tarım topraklarına kükürt kazandırmaktadır. Uygulanan elementel kükürt topraklarda mikroorganizma faaliyeti sonucunda zamanla (SO4-2 formu) bikinin alabileceği forma dönüşmektedir. Tarım topraklarında tuzlulaşma, bitkide toksisite gibi olumsuz sonuçlar oluşturmaz aksine toprakta pH düşüşü nedeniyle diğer makro ve mikro bitki besin elementlerinin bitkiler tarafından alınımını (Mo hariç) teşvik eder.
Prof. Dr. Murat Ali TURAN